Er zijn weinig sporten zo onrechtvaardig als de Formule 1
02 apr 2015, 10:54 • Columns
Wikimedia
Door zijn zevende plaats in de Grote Prijs van Maleisië is Max Verstappen de geschiedenisboeken ingegaan als jongste Formule 1-coureur ooit die WK-punten wist te behalen.
Ik houd van veel sporten, maar daar valt de gemotoriseerde sport niet onder. Kijken naar auto’s die alsmaar rondjes rijden vind ik saai. Al besef ik maar al te goed dat dat enorm subjectief is. Een ander zal het weer saai vinden om te kijken naar mijn sport: twee mensen die met een racket een bal naar elkaar toe slaan.
Saai en onbenullig
Als je er zo over na- en doordenkt (wat niet verstandig is), zijn veel sporten trouwens vrij saai en onbenullig. Toen ik gisterenavond een afgrijselijk slecht Nederlands elftal tegen Turkije wanhopig lange ballen naar voren zag trappen, begon ik mij ook serieus af te vragen waarom ik in godsnaam naar dit dodelijk saaie spelletje aan het kijken was. Ach, laten we eerlijk zijn: elke sport waar we naar kijken, bestaat voor het overgrote deel uit bewegingen die keer op keer herhaald worden en die qua uitvoering weinig afwijken van wat we al vele malen eerder hebben gezien. Kijken naar sport is vaak niets anders dan keer op keer dezelfde patronen aanschouwen en daarbij wachten totdat er iets spannends en afwijkends gebeurt. Maar misschien geldt dat wel voor meer dingen in het leven...
Topsport per definitie onrechtvaardig
Toch is er behalve de enorme saaiheid nog een andere reden waarom ik gemotoriseerde sporten nooit interessant zal vinden en dat draait om een van mijn favoriete thema’s in mijn columns: (on)rechtvaardigheid.
Waar ik als voorstander van rechtvaardigheid altijd een fel tegenstander ben geweest van doping in de topsport, had mijn ex-vrouw altijd een andere mening. Zij constateerde heel nuchter dat topsport per definitie al onrechtvaardig is. Wat natuurlijk klopt als een bus: de combinatie van genen (nature) en omgevingsfactoren (nurture) bepaalt of jij een topsporter kunt worden. Als jij dat niet mee hebt, kun je het schudden. Want wat heb je eraan als je de genen in je hebt om de beste tennisser of autocoureur van de wereld te worden als je ergens straatarm in Afrika leeft?
Omdat topsport toch al onrechtvaardig is en je doping sowieso nooit kunt tegenhouden, vond mijn ex-vrouw dat doping uit het illegale circuit moest worden gehaald. Ook al begrijp ik dit standpunt, begrijp ik ook het mijne: juist omdat het leven onrechtvaardig is, vind ik dat je moet proberen om daar waar je kan het een stukje rechtvaardiger te maken. Door bijvoorbeeld te streven naar het houden van eerlijke, dopingvrije sportwedstrijden.
Waar ik als voorstander van rechtvaardigheid altijd een fel tegenstander ben geweest van doping in de topsport, had mijn ex-vrouw altijd een andere mening. Zij constateerde heel nuchter dat topsport per definitie al onrechtvaardig is. Wat natuurlijk klopt als een bus: de combinatie van genen (nature) en omgevingsfactoren (nurture) bepaalt of jij een topsporter kunt worden. Als jij dat niet mee hebt, kun je het schudden. Want wat heb je eraan als je de genen in je hebt om de beste tennisser of autocoureur van de wereld te worden als je ergens straatarm in Afrika leeft?
Omdat topsport toch al onrechtvaardig is en je doping sowieso nooit kunt tegenhouden, vond mijn ex-vrouw dat doping uit het illegale circuit moest worden gehaald. Ook al begrijp ik dit standpunt, begrijp ik ook het mijne: juist omdat het leven onrechtvaardig is, vind ik dat je moet proberen om daar waar je kan het een stukje rechtvaardiger te maken. Door bijvoorbeeld te streven naar het houden van eerlijke, dopingvrije sportwedstrijden.
Michael Schumacher
Er zijn volgens mij weinig sporten op deze wereld zo onrechtvaardig als de Formule 1-sport. Niet als het gaat om het gebruik van doping overigens, al zal ook dat heus wel in de Formule 1-wereld voorkomen.
Wat de Formule 1-wereld onrechtvaardig maakt, zijn een aantal zaken. Ten eerste kun je in de Formule 1 alleen maar de top behalen als je bij de beste Formule 1-teams toetreedt die het beste materiaal hebben. Lukt dat niet dan ben je kansloos voor succes. Goed materiaal (boven talent!) bepaalt het verschil tussen winst en verlies. Als Michael Schumacher zijn wedstrijden had gereden in een Formule 1-wagen van een onbekend merk dan had niemand de beste man gekend.
Greg Lemond
De gedachte dat het in Formule 1-wedstrijden kan voorkomen dat de beste coureur van het veld helemaal achterin rijdt omdat hij in de slechtste auto zit, vind ik bizar. Stel je eens voor dat bijvoorbeeld Roger Federer en Sven Kramer de beste waren geweest enkel omdat zij ten opzichte van hun concurrenten het beste materiaal hadden gehad. Dat zou toch te gek voor woorden zijn.
Natuurlijk zijn er wel meer voorbeelden uit de sportgeschiedenis waarbij materiaal het verschil tussen winst en verlies bepaalde. Het mooiste voorbeeld hiervan vind ik de Tour de France van 1989. Met vijftig seconden achterstand op de nummer één Laurent Fignon begon Lemond de afsluitende tijdrit over 24 kilometer. Doordat Lemond als enige in het peloton een aerodynamisch triatlonstuur gebruikte, boog hij zijn achterstand om in een voorsprong van acht seconden. Feit is dat als Fignon dit triatlonstuur ook had gebruikt, hij en niet Lemond deze Tour had gewonnen.
Inkopen bij topteam
De tweede reden waarom de Formule 1-wereld onrechtvaardig is, heeft te maken met de wijze waarop een coureur tot een Formule 1-topteam kan toetreden. Wie de stap richting wereldtop van de Formule 1 wil maken, zal veel geld moeten meenemen om zich bij een topteam te kunnen inkopen. Veel beroemde Formule 1-coureurs waren zonder rijke ouders, suikeroompjes of gulle, rijke sponsors helemaal nergens geweest. Wie de boeiende film “Rush” (2014) over de rivaliteit tussen de Formule 1-coureurs James Hunt en Niki Lauda heeft gezien, weet bijvoorbeeld dat de carrière van Lauda pas echt begon toen hij zich eenmaal bij een topteam wist in te kopen.
Gelijke kansen
De dag dat ik interesse krijg in de Formule 1, zal de dag zijn waarop de Formule 1-coureurs wat afkomst en materiaal betreft volledig gelijke kansen hebben om te winnen. Wat inhoudt dat ze dan allemaal in precies hetzelfde soort auto rijden en we oprecht kunnen roepen “May the best man win!” Ik zeg het niet graag, maar mijn ex-vrouw had gelijk en de elitaire Formule 1-wereld bewijst het: (ook) topsport is niet rechtvaardig. Geef mij maar een wedstrijd met Flinstones-achtige trapauto’s: eerlijk en allesbehalve saai.
