Vandaag start het Actieprogramma Behoud Zorgpersoneel Noord-Brabant. Dit programma vloeit voort uit een drietal recente onderzoeken van werkgeversverband Transvorm, Avans Hogeschool en ledencollectief IZZ en kwam tot stand in samenwerking met het regioteam van het ministerie van VWS.
Doel is om zorgpersoneel te behouden en dat is nodig, want ondanks de mooie resultaten op instroom van nieuwe medewerkers blijft de uitstroom te hoog.
De initiatiefnemers roepen zorgorganisaties op om zich aan te sluiten. Het actieplan is hard nodig. Ondanks de goede resultaten op instroom en een behoorlijke werkgelegenheidsgroei in zorg en welzijn, zien we dat de uitstroom nog altijd te hoog blijft.
Drie centrale thema’s
In het actieprogramma staan voorlopig drie thema’s centraal: onboarding (een goede stage- en inwerkperiode voor studenten en nieuwe werknemers), ontwikkelmogelijkheden (loopbaan- en specialisatiemogelijkheden én een goede balans in bevoegdheden en verantwoordelijkheden) en organisatieklimaat (meer aandacht voor werknemers, een goede werksfeer en samenwerking binnen teams, voldoende communicatie en contact tussen werknemers en leidinggevenden).
Meer instroom
In de afgelopen jaren startten meer mensen met een opleiding in zorg en welzijn en het aantal zij-instromers uit andere sectoren neemt toe. Avans Hogeschool ziet de instroom van studenten bij de opleiding Verpleegkunde al twee jaar op rij stijgen. Tijdens de coronacrisis meldden meer dan 20.000 vrijwilligers zich aan om zorgorganisaties te helpen via het initiatief ‘Extra handen voor de zorg’. Dat is goed nieuws. Helaas komen de verwachtingen van studenten en medewerkers niet altijd overeen met de realiteit. Daardoor stromen ze vaak snel na hun start weer uit. Dat is nadelig voor de zorg en doet de inspanningen op nieuwe instroom deels weer teniet.
Onderzoek uitstroom
Wat zijn de oorzaken van het vertrek van deze medewerkers? En hoe kan de sector zorgen voor een duurzame instroom en behoud van zorgpersoneel? Drie organisaties sloegen samen met het regioteam van het ministerie van VWS de handen ineen om daar antwoorden op te krijgen. Stichting IZZ deed uitgebreid onderzoek onder zorgpersoneel, om meer inzicht te krijgen in de problematiek en om oplossingen aan te reiken waar organisaties mee verder kunnen. Avans Hogeschool liet onderzoek doen onder de studenten Verpleegkunde en recent afgestudeerde alumni. Het onderzoek beschrijft ook hun blik op de toekomst. In een doorlopend onderzoek ondervraagt Transvorm zorg- en welzijnsmedewerkers die vertrekken bij hun werkgever. Het peilt onder andere hun vertrekredenen, nieuwe werk(veld) en vraagt daarnaast naar verbeterpunten om vertrek te voorkomen.
De drie onderzoeken zijn samengebracht in een gezamenlijke publicatie met concrete aanbevelingen en verbeterpunten voor onboarding, ontwikkelmogelijkheden en organisatieklimaat. Met die concrete aanbevelingen kunnen zorgorganisaties in actie komen om de uitstroom van medewerkers tegen te gaan. Die acties op behoud worden gedeeld en besproken in een lerend netwerk, en nieuwe acties en beleid op behoud geformuleerd. Monitoring en evaluatie van de effecten van het actieprogramma leiden tot verbetering van de acties.
Diverse partijen, van ziekenhuizen, de langdurige zorg tot en met eerstelijns tonen enthousiasme en hebben de intentie om te participeren. Zo zijn voorbeelden van projecten waarmee deze partijen willen deelnemen aan het actieprogramma:
GGZ WNB met LandGoedLeren, een samenwerkingsverband met ASVZ, tanteLouise, SDW en onderwijspartner Curio. Tijdens dit BBL-traject kunnen studenten een kijkje nemen bij verschillende soorten zorginstellingen – van de geestelijke gezondheidszorg tot ouderenzorg en jeugdzorg.
Stichting Gezondheidscentra Eindhoven start met het programma Leren & Ontwikkelen, gericht op het versterken van kennis, vaardigheden en beroepshouding van professionals met een leidinggevende rol. Doel is het verhogen van duurzame inzetbaarheid, teamversterking, verlagen van het ziekteverzuim en het creëren van een goed klimaat voor de professionele ontwikkeling van medewerkers en leidinggevenden.
De uitkomsten van het onderzoek sluiten mooi aan op de stappen die momenteel gezet worden om het leerklimaat in Amphia te optimaliseren. Hier wordt onderzocht hoe het leerklimaat structureel goed in kaart kan worden gebracht om hier verbetercycli aan kunnen verbinden. Op die manier kunnen zij het hbo beter aan laten sluiten bij de specialistische vervolgopleidingen, waarbij de prioriteit op de korte termijn ligt op de acute vervolgopleidingen. Door studenten eerder in de opleiding kennis te laten maken (en ook enthousiasmeren) met de specialismen kunnen zij goed zien waar mogelijk tekorten ontstaan.
