Bankcheques populair onder oplichters: Nederlander snapt ze niet

09 sep 2015, 11:53 Nieuws
fraudehelpdesk
Fraudehelpdesk.nl
Veel Nederlanders zijn vergeten hoe een bankcheque ook alweer werkt. De betaalwijze, die rond 2000 werd afgeschaft, is in veel landen nog gemeengoed. Door gebrek aan kennis lukt het oplichters onder Nederlanders hun slag te slaan.
Een mooie klus
Een ondernemer die taalworkshops aanbiedt krijgt een aanvraag vanuit Australië voor een intensieve cursus voor vier personen. Een mooie klus, zeker omdat de opdrachtgever vooruit betaalt door een cheque op te sturen. Hij gaat er mee naar de bank en krijgt ruim € 10.000,- op zijn rekening gestort. Dat geld is niet alleen een betaling voor de cursus maar ook om hotels en vervoer mee te betalen. Het geld daarvoor, zo’n € 6.700,-, mag hij doorsturen naar en andere partij die daar verantwoordelijk voor is.
Hulp aan een man in nood
Een 74-jarige vrouw wordt benaderd door een man in Ivoorkust die hulp nodig heeft. Zijn Franse bankrekening is uit voorzorg geblokkeerd omdat hij slachtoffer is van oplichting. Nu heeft hij geen cent te makken. De vrouw is gegrepen door het aandoenlijke verhaal en besluit te helpen. Van een vriend van de man ontvangt ze een cheque met het verzoek het geld door te sturen. Ze gaat naar de bank en krijgt het bedrag dat op de cheque staat geschreven op haar rekening gestort. Ze stuurt via Moneygram een bedrag van € 8.000,- door naar Ivoorkust.
800px sample cheque
Een Indische cheque uit 2013. Bron foto: Tshrinivasan/Wikimedia , CC BY-SA 3.0
Betaalbelofte
Wat veel Nederlanders niet (meer) weten is dat een cheque geen geld is, maar een betalingsbelofte. De uitschrijver van de cheque (trekker) belooft het bedrag op de cheque naar de ander (begunstigde) over te boeken. Het kan zijn dat de cheque niet is gedekt, bijvoorbeeld omdat de trekker onvoldoende geld op zijn rekening heeft.
Voorschotfraude
Criminelen gebruiken de cheque om zogeheten voorschotfraude te plegen. In deze vorm van fraude stellen ze de gedupeerden iets waardevols in het vooruitzicht. Het slachtoffer wordt vaak gevraagd eerst zelf nog een aantal betalingen te doen. Vaak schrijven de oplichters ook ‘per ongeluk’ een te hoog bedrag op de cheque met het verzoek dit alvast terug te boeken.
In 2104 werd de Fraudehelpdesk door zo’n 1700 mensen benaderd omdat ze melding wilden maken van een vorm van voorschotfraude. In 52 gevallen was hier ook een smoes met een cheque met overwaarde bij betrokken.
Twee manieren van afhandeling
Cheques kunnen op twee manieren worden afgehandeld door de bank: op basis van na-incasso en onder gewoon voorbehoud (OGV). Bij de eerste manier krijgt u het geld pas als de bank het van de trekker heeft gekregen. Bij OGV staat het geld wel alvast op uw rekening en vervolgens gaat de bank de cheque verifiëren. De termijn waarin dat gebeurt verschilt per bank. De Rabobank bijvoorbeeld (pdf) streeft naar een termijn van drie werkdagen. Is de cheque niet gedekt, dan trekt de bank het geld terug.
canadianchequesample
Een Canadese cheque uit 2006. Bron foto: Airodyssey/ Wikimedia , CC BY-SA 3.0
Gedupeerd
De man die de cursussen aanbiedt stoort zich aan de lastige communicatie met zijn opdrachtgever en wil van het gedoe af. Hij besluit de volledige € 10.000,- terug te storten om van de situatie af te zijn. De 74-jarige vrouw heeft de € 8.000,- naar Ivoorkust overgemaakt en meent dat ze een persoon in nood geholpen heeft.
Dan krijgen beide slachtoffers de schrik van hun leven als de bank meldt dat de cheque niet gedekt is. Het geld dat op hun rekening is gestort, wordt teruggevorderd. De schade: ruim € 10.000,- voor de ondernemer en € 8.000,- voor de vrouw.