Het is geen nieuw cultureel gebouw of een nieuwe honk voor de jeugd… ‘Planet Hype’ is de nieuwste tentoonstelling die vanaf nu te zien is in MOTI in Breda en die zaterdag officiëel geopend werd door wethouder De Bie van cultuur.
De presentatie van de middag was niet geheel toevallig in handen van ‘VPRO-icoon-in de dop’ Tim den Besten. Samen met Nicholas Veul zou hij drie weken lang hun dageljkse leven streamen op de website van de VPRO. Zou, want het experiment ‘Super Stream Me‘ werd vroegtijdig beëindigd ‘vanwege de te heftige invloed van het gebrek aan privacy’, aldus de website van de VPRO. “En dat is waar het hier vandaag precies over gaat”, vertelt Tim het aanwezige publiek. “‘Planet Hype’ gaat over het fenomeen hypes. Wat zijn hypes en hoe ontstaan ze. In ‘Design my Privacy’ (de andere tentoonstelling die werd geopend red.) wordt de vraag gesteld of je privacy wel nodig hebt.”
Ice Bucket Challenge
Daarna opent wethouder De Bie de tentoonstelling. In haar speech staat ze stil bij de hype die afgelopen week ontstond naar aanleiding van de nieuwe clip ‘Witch Doctor’ van De Staat. “De clip is gemaakt in Breda en ging na de lancering vorige week viraal. Dan ben ik als wethouder van Breda best trots.”
Een ander voorbeeld van een hype die massaal viraal ging is de ‘Ice Bucket Challenge’. De Iraanse freelance regisseur en presentator Bahram Sadeghi reisde samen met Dikla Zeidler naar Amerika om de bedenkers van de ‘Ice Bucket Challenge’ te interviewen. “Het is fantastisch om te zien wat de challenge te weeg heeft gebracht. Dat hadden de bedenkers vooraf niet bedacht.” Sadegi refereert ook aan het fenomeen ‘Planking’, waar hij ook een filmpje over maakte. “De gedachte achter planking was om mensen in verwarring te brengen. Zij zagen het als kunst en wilden dat mensen zich afvroegen ‘waarom ligt hier iemand als een plank’. Ze hadden niet verwacht dat dit een hype zou worden.”
Slimme marketingstunts
En zo zijn er nog tal van voorbeelden te geven van hypes die ons leven beheersen. Het MOTI deed onderzoek naar online hypes en selecteerde voor ‘Planet Hype’ de 72 meest opvallende hypes. “De 72 hypes variëren van politieke noodkreten tot slimme marketingstunts en triviale filmpjes”, vertelt Mieke Gerritzen, directeur van MOTI. “Denk maar aan wat er gebeurde met de jurkjes van Bavaria. Dat werd uiteindelijk pas een hype toen ze verboden werden in het stadion in Zuid-Afrika. Soms is een hype heel klein, zoals bijvoorbeeld van een poes die iets grappis doet, anderen zijn heel groot zoals de Ice Bucket Challenge of Je Suis Charlie.” Aan vormgevers is gevraagd de 72 hypes in een context te plaatsen. Het resultaat daarvan is te zien in de zaal van de expositie, waar ze tegen de muur hangen.
Je Suis Charlie
En soms is het met een hype goed zaken doen, zoals met ‘Je Suis Charlie’. Dat wilde Frank Schallmaier, documentaire maker maar vooral beeldredacteur bij De Volkskrant aantonen met zijn installatie rond ‘Je Suis Charlie’. “Ik heb een verzameling gemaakt van de merchandising rond ‘Je Suis Charlie’ en die bij elkaar gebracht in een kleine ruimte.”
Andere kunstenaars die een bijdrage leverden aan ‘Planet Hype’ zijn onder andere mode-ontwerper Aziz Bekkaoui die ervan overtuigd is dat mode niet zonder hype kan, net zo goed als ‘een mens niet zonder cafeïne kan’, Constant Dullaart, Niels Schrader, Benedikt Wöppel, Teyosh, Ruiter Janssen en Stefan Schäfer en Emily West & Selby Gildemacher. “Wat we met de tentoonstelling willen bereiken is dat mensen gaan nadenken en reflecteren in plaats van alleen maar te consumeren”, aldus Mieke Gerritzen.
Design my Privacy
Dat geldt ook voor de andere tentoonstelling ‘Design my privacy’ waarbij het allemaal draait om online privacy. MOTI schreef in het voorjaar van 2015 de Crypto Design Challenge uit en vroeg aan techneuten, vormgevers, kunstenaars en studenten om nieuwe ideeën te ontwikkelen over het versleutelen van digitale data en het visualiseren van online privacy. “Iedereen kent het verhaal rond Edward Snowden maar wat deed hij nou precies? We willen online privacy en de gevaren door middel van beeld minder abstract maken.”
Naast enkele historische manieren van coderen, zoals de Enigmamachine, toont ‘Design my Privacy’ ook verrassende hedendaagse methodes om je privacy te garanderen. Ook zijn de beste inzendingen van de Crypto Design Challenge te zien. ‘Design my privacy’ toont werk van onder meer Willem Populier, Mark Shepard, Ruben Pater, FRONT404, Rosa Menkman, Maddy Varner for F.A.T, Heath Bunting, Joyce Overheul, Ownen Mundy, Jeroen van Loon en Sander Veenhof.
‘Planet Hype’ is nog tot en met 13 maart 2016 te zien in MOTI. ‘Design my Privacy’ is tot en met 24 januari te bezoeken.
